به مجموعه‌ای از فعالیت‌ها گفته می‌شود که به منظور بهبود و نگهداری سلامت و جذابیت پوست صورت انجام می‌گیرد. در واقع پوست، بزرگ‌ترین عضو بدن است و نقش اولیه در دفاع از بدن در برابر محیط اطراف را ایفا می‌کند.
همچنین، پوست مهمترین عامل در جذابیت چهره انسان‌ها است. به همین دلیل، داشتن یک روتین مراقبت از پوست با استفاده از محصولات بهداشتی و آرایشی مناسب برای پوست بسیار حیاتی است.
قبل از هر چیز برای مراقبت از پوست خود، باید نوع پوست خود را شناسایی کنید. برای انواع مختلف پوست، مراحل اساسی مراقبتی شامل تمیزکردن، افزایش رطوبت و استفاده کرم های ضد آفتاب با هم مشترک هستند.

مراحل روتین مراقبت از پوست صورت

مراحل روتین مراقبت از صورت شامل مرحله تمیز کردن، مرحله تقویت، مرحله مرطوب کردن و مرحله حفاظت از آن است.
در مرحله تمیز کردن صورت، ابتدا باید آرایش و آلودگی‌های روزانه را با یک پاک کننده مناسب کننده تمیز کنید. بهتر است از یک محصول ملایم و بدون عوامل تحریک‌کننده استفاده کنید و صورت خود را بخوبی پاک کنید.
مرحله بعدی تقویت است که می‌توانید از یک تونر یا محصول مرطوب کننده استفاده کنید. این مرحله به پوست شما کمک می‌کند تا به حالت طبیعی و تعادل خود برگردد و آماده برای جذب محصولات بعدی شود.
مرحله مرطوب کردن نیز بسیار مهم است. از یک کرم روزانه یا سرم مرطوب کننده استفاده کنید که به پوست شما رطوبت لازم را بدهد و آن را نرم و لطیف کند.
و در نهایت، مرحله حفاظت از پوست می‌رسد. که شما میتوانید از یک کرم ضد آفتاب با فیلتر مناسب استفاده کنید تا پوستتان را از اشعه مضر آفتاب محافظت کنید.به‌طور کلی، باید به نوع پوستتان توجه کنید و محصولات مناسب بر اساس آن انتخاب کنید. همچنین، هر چقدر که محصولات را به ترتیب درست استفاده کنید، تاثیر و نتیجه بهتری خواهند داشت.

شستشوی صورت

برای جذب بهتر محصولات پوستی، باید پوست را کاملاً تمیز و خالی از هر گونه چربی و آلودگی کنید.
هر صبح و شب، بایستی صورت خود را با یک شوینده ملایمی که مناسب پوست صورتتان باشد، شستشو دهید. اگر هر روز آرایش می‌کنید، قطعا نیاز دارید که صورت خود را در دو مرحله‌ تمیز کنید.
برای اینکار اول، آرایش خود را با میسلارواتر یا پاک کننده پاک کنید.  و سپس با شوینده مناسبی پوست صورت خود را بشویید.
برای پاک کردن آرایش چشم از پاک کننده های مخصوص استفاده کنید و بزارید چند دقیقه بر روی آن بماند تا خیلی سریعتر و راحتتر پاک شوند.
این نکته رو در نظر داشته باشید که در هنگام استفاده از پاک کننده آرایش چشم از مالیدن چشم‌ها خودداری کنید.
در صورتی که پوست شما خشک میباشد، می‌توانید در هنگام صبح فقط از آب ولرم برای شستشوی صورت خود استفاده کنید و شوینده را در این مرحله حذف کنید.

تونر

در صورت استفاده از تونر، قبل از هر کار دیگری و پس از تمیز کردن صورت خود، باید از تونر استفاده کنید.
برای این کار می توانید چند قطره تونر را در کف دست یا روی یک پد پنبه ریخته و به آرامی روی صورت خود بمالید.برای تونری که لایه‌برداری میکند و با استفاده از اسید گلیکولیک سلول‌های پوستی را از بین می‌برد، پیشنهاد میکنیم که فقط در هنگام شب از آن استفاده بکنید.
همچنین، می‌توانید دو بار در روز از تونر آبرسان استفاده کنید. اما حتماً به این مسئله را در نظر داشته که سایر لایه بردارها را همزمان با تونر لایه‌بردار و رتینوئید استفاده نکنید.

سرم صورت

بهترین زمان برای استفاده از سرم های صورت صبح است. بدین خاطر سرم صورت همانند سرم روشن کننده دارای ویتامین C و آنتی اکسیدان است. و این مواد از پوست شما در مقابل رادیکال‌های آزاد که در طی روز با آن‌ها مواجه می‌شوید، محافظت خواهند کرد. بنابراین استفاده از آنها در صبح می تواند به شما کمک کند تا پوست سالم و تازه ای داشته باشید.
شب، بهترین زمان برای استفاده از یک سرم مرطوب کننده حاوی اسید هیالورونیک است. این سرم می‌تواند از خشک شدن پوست شما در طول شب جلوگیری کند. به خصوص اگر از محصولات ضد جوش یا ضد چروک استفاده می‌کنید که ممکن است پوست را تحریک کرده و باعث خشکی آن شوند. با استفاده از این سرم در شب، می‌توانید پوستی مرطوب و سالم داشته باشید.
برخی از سرم‌های حاوی لایه‌بردارهای مانند اسید لاکتیک یا آلفا هیدروکسی اسید (AHA) هستند.
در هنگام استفاده از هر سرمی، مهم است که توجه کنید که سرم‌های بر پایه آب قبل از استفاده از مرطوب کننده استفاده شوند. این عمل به پوست کمک می‌کند تا رطوبت را در خود حفظ کند.
در مقابل، سرم‌های روغنی باید پس از استفاده از مرطوب کننده استفاده شوند. این به دلیل این است که سرم‌های روغنی قادر به ایجاد لایه محافظ بر روی پوست هستند و کمک می‌کنند تا رطوبت پوست حفظ شود.
بنابراین، هنگام استفاده از سرم، می‌توانید از نکات فوق برای انتخاب و استفاده مناسب از محصول استفاده کنید.

کرم دور چشم

می‌توانید از مرطوب کننده معمولی برای استفاده زیر چشم استفاده کنید. اما اگر تمایل به استفاده از کرم دور چشم تخصصی دارید، بهتر است این کرم را زیر مرطوب کننده بزنید. این عمل بر عکس اصل استفاده از سرم و مرطوب کننده برای صورت است که سرم قبل از مرطوب کننده استفاده می‌شود.
استفاده از کرم دور چشم تخصصی پس از استفاده از مرطوب کننده می‌تواند اثرات مفیدی برای پوست زیر چشم داشته باشد. کرم دور چشم‌ها به کاهش تیرگی، کاهش خطوط و چروک‌های خط و لکه و بهبود روشنایی پوست کمک می‌کنند. همچنین، استفاده صحیح از کرم دور چشم‌ها می‌تواند به صورت ملایم باشد و از تحریک احتمالی پوست دور چشم جلوگیری کند.
بنابراین، اگر تمایل به استفاده از کرم دور چشم تخصصی دارید، آن را پس از مرطوب کننده استفاده کنید، مگر اینکه خلاف آن توسط توصیه‌دهنده شما مشخص شود.

به دلیل اینکه کرم‌های مرطوب‌کننده دور چشم نسبت به کرم‌های مرطوب‌کننده صورت نازک‌تر هستند، استفاده از یک کرم آبرسان دور چشم در شب می‌تواند منجر به احتباس مایعات شود. به‌عبارتی دیگر، این کرم باعث پف شدن چشم‌ها در صبح می‌شود. اما اگر از یک کرم دور چشم با اپلیکاتور توپ فلزی استفاده کرده و آن را در یک دمای مناسب نگهداری کنید، قطعا با پف صبحگاهی چشمان خود خداحافظی خواهید کرد.

ضد آکنه و ضد لک

استفاده از محصولات ضدلک در مراقبت از پوست در هنگام شب و قبل از خواب قطعا می‌تواند مفید واقع شود. اما مهم است که مواد ضد آکنه و ضد لکی که در این محصول بکار برده شده است را در نظر بگیرید.
بنزوئیل پراکسید و اسیدهای سالیسیلیک معمولاً به عنوان مواد موثر در درمان لکه‌های آکنه شناخته شده‌اند. اما به دلیل این که این مواد می‌توانند پوست را تحریک کنند و باعث تحریک و حساسیت پوست شوند. و ممکن است استفاده از این مواد برای برخی افراد مناسب نباشند.
پیش از استفاده از هر محصول جدیدی در روتین مراقبت از پوست شب، بهتر است با یک پزشک پوست مشورت کنید تا مطمئن شوید که محصولاتی که قصد دارید استفاده کنید، برای پوست شما ضرری ندارند.

مرطوب کننده

مرطوب‌کننده‌ها هم باعث قفل کردن لایه های سایر محصولات مراقبت از پوست هم باعث آبرسانی به پوست می‌شوند.
برای صبح، میتوانید به دنبال پیدا کردن یک لوسیون سبک که آبرسانی کند و همچنین دارای ویژگی ضدآفتاب با SPF 30 یا بیشتر باشد، بگردید. اینکه کدام محصولات برای شما مناسب است، به نوع پوست شما و نیازهای خود بستگی دارد.
در مورد روتین مراقبت از پوست شب، به صورت کلی برخی افراد ترجیح می‌دهند در این زمان از کرم‌های غلیظ‌تر و با خصوصیات ترمیم کننده و آبرسان استفاده کنند. اگر پوست شما خشک است، استفاده از مرطوب‌کننده‌های غلیظ هم در صبح و هم در شب می‌تواند مناسب باشد.

رتینوئیدها

رتینوئیدها (مشتقات ویتامین A مانند رتینول) توانایی بالایی در  افزایش گردش سلولی پوست‌ دارند.‌ همین باعث کاهش برخی مشکلات پوستی مانند لکه های تیره، جوش‌ها و خطوط ریز روی پوست میشود. ولی همین مشتقات باعث ایجاد تحریک و حساسیت در پوست می‌شوند و می‌توانند برای پوست‌های حساس نیز مشکل ساز باشند.

اگر شما از رتینوئیدها استفاده می‌کنید، باید توجه داشته باشید که آن‌ها قابل تجزیه هستند و در برابر نور خورشید حساس هستند. به همین دلیل، توصیه می‌شود فقط در شب از محصولات حاوی رتینوئیدها استفاده کنید. همچنین، استفاده از کرم ضد آفتاب قبا از استفاده از رتینوئیدها نیز بسیار حائز اهمیت است. این کار احتمال بروز عوارض جانبی مرتبط با استفاده از رتینوئیدها کاهش می دهد.

روغن صورت

اگر از روغن برای مراقبت از پوست استفاده می‌کنید، می‌توانید مراقبات دیگر پوست صورت خود را پس از آن انجام دهید. چون روغن اجازه جذب هیچ ماده ای به پوست را نمی‌دهد.
روغن قادر است به خوبی در پوست نفوذ کند  یک لایه محافظ بر روی پوست ایجاد شود. اگر پوست خشکی داریید حتما مرطوب کننده‌ها رو بعد از کرم‌های روغنی استفاده کنید. این روش بهترین و موثرترین نتیجه برای پوست های خشک و نیاز به هیدراته زیادی دارند، میدهد. در مورد پوست چرب، بهتر است به جای روغن، محصولات آبرسان به کار ببرید تا از بروز مشکلات پوستی مانند جوش و سنگینی پوست جلوگیری کنید.

اسکراب

استفاده از اسکراب برای تجدید پوست و بهبود ظاهر آن بسیار موثر است. این عملیات با کمک حذف سلول‌های پوست مرده و آسیب‌دیده، باعث تحریک مجدد فرآیند طبیعی تجدید پوست می‌شود. به وسیله اسکراب، جوانی و شادابی به پوست بازمی‌گردد و لکه‌های تیره و جوش‌ها به تدریج کاهش می‌یابند.
به طور کلی، استفاده از اسکراب به تناسب نیاز پوست و حساسیت شخص بستگی دارد. برخی از متخصصان پوستی توصیه می‌کنند که اسکراب را دوبار در هفته بر روی پوست استفاده کنید. این فاکتورها می‌توانند بسته به نوع پوست و مشکلات آن متغیر باشند.
توصیه می‌شود قبل از استفاده از اسکراب، با پزشک متخصص پوست مشورت کنید تا بهترین روش استفاده را برای نوع پوست خودتان تعیین کنید. و در صورت نیاز، محصولاتی که شامل مواد روشن‌کننده طبیعی هستند را در نظر بگیرید. همچنین، حفظ رطوبت پوست و استفاده از مرطوب‌کننده پس از استفاده از اسکراب می‌تواند به حفظ سلامت و تازگی پوست کمک کند.

ماسک صورت

 استفاده از ماسک صورت به میزان مناسب به پوست کمک می‌کند تا مرطوب بماند و مواد مغذی مورد نیاز خود را تامین کند. اما مانند هر محصول دیگری، استفاده مفرط از ماسک صورت نیز ممکن است عوارضی برای پوست داشته باشد.

استفاده بیش از حد از مواد فعال و متراکم در ماسک صورت می‌تواند پوست را تحریک کند و باعث ایجاد جوش‌ها یا حساسیت در پوست شود. همچنین، استفاده بیش از حد از ماسک صورت می‌تواند منافذ پوست را بسته کند و باعث جمع شدن چربی و آلودگی‌های موجود در پوست شود.
بهتر است هر کسی قبل از استفاده از ماسک صورت، به نحوه استفاده آن و توصیه‌ها و دستورالعمل‌های تولیدکننده توجه کنید. معمولاً توصیه می‌شود استفاده از ماسک صورت را محدود به یک الی دوبار در هفته نگه دارید. 

ضد آفتاب

محافظت از پوست در مقابل آفتاب بسیار مهم است و باید بخش حیاتی هر روتین مراقبت از پوست صورت باشد. اشعه ماوراء بنفش (UV) در حقیقت می‌تواند به پوست آسیب برساند و عوارض جدی مانند سرطان پوست و علائم زودرس پیری ایجاد کند.
اشعه ماوراء بنفش (UV) خورشید دارای دو نوع مهم اشعه UVA و UVB است. اشعه UVA عمدتا در علائم پیری زودرس و از بین رفتن انعطاف پذیری پوست نقش دارد، در حالی که اشعه UVB به صورت غیرمستقیم سرطان پوست را ایجاد می‌کند.
بنابراین، استفاده از محافظت‌کننده‌های ضدآفتاب حاوی فیلترهای محافظ در برابر این اشعه می‌تواند به طور موثری در کاهش خطرات مرتبط با آفتاب سوختگی، پیری زودرس و سرطان پوست کمک کند.
ضدآفتاب باید به صورت روزانه و تا حد امکان در تمام فصول سال استفاده شود، حتی در روزهای ابری یا زمستان.
استفاده از کرم های ضدآفتاب، برای حفاظت از پوست در برابر تابش مضر خورشید بسیار مهم است. استفاده از ضدآفتاب با میزان SPF (برای محافظت از هر دو تابش UVA و UVB)، پوست را از سوختگی، ایجاد لکه‌های خورشیدی و سایر آسیب‌های ناشی از تابش خورشید محافظت می‌کند.
توصیه می‌شود که کرم ضدآفتاب را حداقل 20 دقیقه قبل از بیرون رفتن به پوست خود بزنید، تا مواد فعال در ضدآفتاب در پوست جذب شده و به طور کامل اثر خود را بروز دهند.

سخن پایانی

روتین مراقبت از پوست صورت چه نوع چرب و چه نوع مختلط یا حساس با یکدیگر تفاوت دارند و دارای دو عامل مهم است.
اولین عامل مهم، استفاده از محصولات مراقبتی مناسب برای هر نوع پوست است. پوست چرب نیاز به محصولاتی دارد که بتوانند چربی اضافه در پوست را کاهش داده و باعث تمیزی پوست شوند. به عنوان مثال، تمام محصولات ضد جوش و کنترل چربی را می‌توان یک بخش اساسی از روتین مراقبتی پوست چرب قلمداد کرد. از سوی دیگر، پوست حساس نیاز به محصولاتی برا محافظت از تحریکات خارجی مانند عوامل تحریک‌کننده و مواد شیمیایی دارد. بنابراین، انتخاب محصولات مناسب برای هر نوع پوست در این روتین مراقبت امری حائز اهمیت است.
اصل دوم، مراحل اختیاری روتین مراقبت از پوست است. این شامل مواردی مانند شستشو، تونر، ماسک، اسکراب و مرطوب کننده است. این مراحل اختیاری باعث مراقبت بیشتر پوست در برابر مشکلات متداول مانند جوش، پوسته‌برداری و خشکی میشود. با این حال، این مراحل اختیاری باید با دقت انتخاب شوند و بر اساس نیازهای خاص هر فرد و نوع پوست انجام شوند.